Freelance çalışma, bireylerin belirli bir kuruma bağlı kalmaksızın kendi projelerinde çalışarak gelir elde etmelerini sağlayan esnek bir modeldir. Ancak bu esneklik, vergi yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Türkiye’de freelance çalışan bireylerin, gelirlerini beyan etmeleri ve vergisel yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekmektedir. Bu rehberde, 2025 yılı itibarıyla freelance çalışanların vergi süreçleri, muafiyetler ve yükümlülükler hakkında detaylı bilgiler yer almaktadır.
Freelance Çalışanlar İçin Vergi Yükümlülükleri
Freelance çalışanların gelirleri, serbest meslek kazancı veya arızi kazanç olarak değerlendirilir.
1. Serbest Meslek Kazancı
Serbest meslek kazancı, kişisel bilgi ve uzmanlık gerektiren, ticari nitelikte olmayan ve bağımsız olarak yürütülen faaliyetlerden elde edilen gelirleri kapsar. Sürekli ve düzenli olarak hizmet sunan freelance çalışanlar bu kapsamda değerlendirilir.
Gelir Vergisi Kanunu Madde 65’e göre serbest meslek kazancına giren faaliyetler:
- Hizmetin bir sermayeden çok mesleki bilgi ve uzmanlığa dayanması,
- Faaliyetin bağımsız olarak icra edilmesi,
- Çalışmaların süreklilik arz etmesi,
- Telif hakları gelirleri,
- Tahkim işleri ve hakem ücretleri,
- Serbest meslek erbabı tarafından yürütülen tüm danışmanlık ve yaratıcı hizmetler.
Bu kategoride yer alan freelance çalışanlar, serbest meslek makbuzu düzenleyerek gelirlerini belgelendirmeli ve vergi yükümlülüklerini yerine getirmelidirler.
2. Arızi Kazanç
Arızi kazanç, süreklilik göstermeyen ve geçici olarak yapılan freelance faaliyetlerden elde edilen gelirleri kapsar.
2025 yılı itibarıyla arızi kazanç sınırı 200.000 TL olup, bu tutarı aşan gelirler için beyanname verilmesi gerekmektedir.
Gelir Vergisi Kanunu Madde 82’ye göre arızi kazanç kapsamına giren durumlar:
- Geçici ticari faaliyetlerden elde edilen gelirler,
- Bir defaya mahsus yapılan serbest meslek hizmetlerinden sağlanan kazançlar,
- Vergi mükellefi olmayan kişilerin serbest meslek hizmeti sunmaları.
Eğer freelance çalışmanız düzenli bir gelir kaynağına dönüşürse, serbest meslek kazancı kapsamında değerlendirilerek vergi mükellefi olmanız gerekir.
2025 Gelir Vergisi Dilimleri ve Oranları
2025 yılı için belirlenen gelir vergisi dilimleri şu şekildedir:
Gelir Aralığı (TL) | Vergi Oranı (%) |
158.000 TL’ye kadar | %15 |
330.000 TL’nin 158.000 TL’si için 23.700 TL, fazlası | %20 |
1.200.000 TL’nin 330.000 TL’si için 58.100 TL, fazlası | %27 |
4.300.000 TL’nin 1.200.000 TL’si için 293.000 TL, fazlası | %35 |
4.300.000 TL’den fazlasının 4.300.000 TL’si için 1.378.000 TL, fazlası | %40 |
Geliriniz bu dilimlere göre vergilendirilecektir.
Fatura Kesme ve Beyanname Verme Süreci
Freelance çalışanların gelirlerini doğru şekilde belgelendirmesi ve vergisel süreçlerini yönetmesi gerekmektedir.
Fatura Kesme (Serbest Meslek Makbuzu)
Freelance çalışanlar, hizmet karşılığında serbest meslek makbuzu düzenlemek zorundadır. Makbuzda brüt tutar üzerinden stopaj ve KDV hesaplanır:
- Stopaj (%20): Hizmeti alan kişi veya kurum tarafından vergi dairesine ödenir.
- KDV (%20): Freelance çalışan tarafından ödenir.
Beyanname Verme Süreci
- Serbest meslek kazancı elde edenler, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermelidir.
- Arızi kazançlar, belirlenen sınırı aştığında beyanname ile bildirilmelidir.
- Beyan edilen gelir üzerinden gelir vergisi hesaplanır ve ödemesi belirlenen takvim doğrultusunda gerçekleştirilir.
Vergi Muafiyetleri ve İndirimler
Freelance çalışanlar için çeşitli muafiyet ve indirimler bulunmaktadır:
- Genç Girişimci Vergi Muafiyeti: İlk kez iş kuran ve 29 yaş altı olan girişimciler, ilk üç yıl boyunca belirli bir gelir tutarına kadar gelir vergisinden muaf tutulabilir.
- KDV Muafiyeti: Belirli meslek grupları ve sektörler için KDV istisnaları bulunmaktadır.
- Basit Usulde Vergilendirme: Küçük işletmeler için gelir vergisi avantajı sağlayan bir yöntemdir.
Sonuç
Freelance çalışma modeli bağımsızlık ve esneklik sağlasa da vergi yükümlülüklerini yerine getirme zorunluluğu vardır. 2025 yılı itibarıyla freelance çalışanların düzenli gelirlerini beyan etmeleri, vergi dilimlerine göre ödeme yapmaları ve yasal süreçleri takip etmeleri gerekmektedir.
Vergi süreçlerinizi düzenli takip ederek mali yükümlülüklerinizi yerine getirebilir, finansal açıdan daha güvenli bir iş modeli oluşturabilirsiniz. Daha fazla bilgi ve detaylı danışmanlık için bir mali müşavir ile görüşmeniz faydalı olacaktır.